Infolinia: +48 91 46 61 857

Aleksander Kita

cze 9, 2016

Aleksander Kita

Aleksander Kita

Aleksander Kita (1912-1952), podpułkownik Wojska Polskiego.

Od najmłodszych lat związanych z Lubelszczyzną, gdzie się urodził, skończył szkołę powszechną i gimnazjum. W 1932 r. zdał maturę, po czym rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Piechoty. Wojnę obronną Polski we wrześniu 1939 r. rozpoczął w stopniu porucznika dowodząc kompanią ckm w 1 batalionie piechoty 45 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w rejonie Tomaszowa Mazowieckiego. Odniósł kilka sukcesów niszcząc czołgi niemieckie. Został zatrzymany przez Niemców w trakcie próby przedostania się do walczącej Warszawy.

Okupację niemiecką spędził w niemieckich obozach jenieckich. Pod koniec stycznia 1945 r. został uwolniony przez wojska Armii Czerwonej, po czym powrócił do rodzinnego domu. Wiosną podjął pracę w Kuratorium Oświaty w Toruniu. Miesiąc później został powołany do WP. Po przebytym kursie dla szefów sztabów pułków w Rembertowie, skierowano go do 39 Pułku Piechoty 12 Dywizji Piechoty, gdzie służył w sztabie pułku. Wiosną 1946 r. został awansowany na szefa tegoż sztabu. Rok później skierowany do sztabu Grupy Operacyjnej „Wisła” przeprowadzającej akcję przesiedleńczą ludności ukraińskiej na ziemie zachodnie i północne. Z początkiem września przeniesiony do Sztabu Generalnego WP. Planował rozpocząć studia w Akademii Sztabu Generalnego, jednak otrzymał decyzję odmowną. W 1950 r. został awansowany do stopnia ppłk. Rok później wyznaczony na przewodniczącego podkomisji do spraw wytyczenia granicy polsko-sowieckiej, po czym skierowany do Oficerskiej Szkoły Samochodowej w Pile, gdzie pełnił funkcję wykładowcy, następnie dyrektora. Aresztowany 23 maja 1952 r. przez oficerów Zarządu Informacji WP w swoim gabinecie i przewieziony do Warszawy. Na skutek tortur przyznał się do udziału w „dywersyjno-wywiadowczej organizacji konspiracyjnej”, po czym odwołał złożone zeznania. 6 sierpnia stanął przed Najwyższym Sadem Wojskowym wraz z ppłk. Ludwikiem Głowackim, ppłk. Marianem Orlikiem. Przyznając się całkowicie do zarzucanych mu w akcie oskarżenia czynów liczył na złagodzenie wyroku, pomimo obietnic oficerów śledczych 8 sierpnia ppłk. Kita skazany został na karę śmierci. Jego skarga rewizyjna do Zgromadzenia Sędziów Najwyższego Sądu Wojskowego oraz prośba o ułaskawienia do prezydenta Bolesława Bieruta zostały odrzucone. Wyrok wykonano 3 grudnia 1952 r. Decyzją z 6 kwietnia 1956 r. Naczelna Prokuratura Wojskowa uchyliła wyrok z 8 sierpnia 1952 r.

Szczątki ppłk. Aleksandra Kity odnaleziono wiosną 2013 r. na kwaterze „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie.

Opracowała Milena Bykowska na podstawie:

  • T. Swat, „… Przed Bogiem i historią”. Księga ofiar komunistycznego reżimu w Polsce lat 1944-1956. Mazowsze, Warszawa 2003.
  • Jerzy Poksiński, Victis honos. Spisek w wojsku, Warszawa 1994.